Mámleket puqaraları tuwrısındaǵı maǵlıwmatlar hár qanday mámleket milliy statistikasınıń zárúrli bólegi esaplanadi. Bunday maǵlıwmatlar málim bir waqıt aralıǵında xalıqtı dizimge alıw ilajları arqalı toplandı. Olar tek ǵana respublika emes, bálki Jer júzi xalqınıń sanı, social jaǵdayı, dáramatları sıyaqlı bir qansha zárúrli informaciyalardı esaplap barıwǵa xızmet etedi.
BMSh dunya mámleketlerine puqaralar menen júzege keliwshi bir qatar social mashqalalardıń sheshimi hám de ekonomikalıq kórsetkishlerdiń demografiyalıq kórsetkishler menen proporcional túrde ósip barıwın támiyinlew ushın hár on jılda keminde bir márte xalıqtı dizimge alıw ilajın ótkeriwdi usınıs etedi. Biraq, Mámleketimizde ǵárezsizlikten keyin keń kólemde xalıqtı dizimge alıw ilajı ótkerilmegen. Sol sebepli, mámleketimizde dáslepki márte 2023 jılda ótkeriliwi názerde tutılǵan xalıqtı dizimge alıw ilajına házirgi waqıtta qızǵın tayarlıq kórilmekte.
Mámleketimizde bıyılǵı jıldan baslanǵan sınaw tárizinde xalıqtı dizimge alıw ilajları 2023 jılda ótkeriletuǵın dizimge alıw ilajına tayarlıqtıń zárúrli basqıshı esaplanadı. Usı ámeliyat metodikalıq, texnikalıq hám shólkemlestiriwdegi máselelerdi qayta kórip shıǵıw imkaniyatın beriwi sebepli, bunda qansha kóp respondentler (xalıq) qatnassa, sonsha kóp kemshiliklerdi anıqlaw hám keleshekte bunday jaǵdaylardıń aldın alıwǵa sharayat tuwıladı hám respublika dárejesinde bolatuǵın xalıqtı dizimge alıw ilajınıń sapalı hám nátiyjeli ótkeriliwi támiyinlenedi.
Bul ilajlardıń áhmiyetli tárepi sonda, olar arqalı tekǵana ózimiz emes, bálkim keleshek áwlad ushın zárúrli maǵlıwmatlardı toplawǵa erisemiz. Xalıqtı dizimge alıw nátiyjeleri mámlekettiń keyingi demografiyalıq jáne social siyasatın belgilew menen birge, respublika hám aymaqlardı sociallıq-ekonomikalıq rawajlandırıw prognozları hám de dástúrlerin dúziwde keń qollanıladı. Keyingi on jıllıqqa mólsherlengen shańaraqlardı qollap–quwatlawǵa qaratılǵan social dástúrlerdi qáliplestiriw, emlewxanalar, balalar baqshaları, mektepler hám úy-jay qurılısın joybarlawda paydalanıladı.
Dizimge alıw nátiyjesinde mámlekettegi jumıs beriwshiler haqqındaǵı maǵlıwmatlar jeke isbilermenlikti rawajlandırıw hám xoshametlewge jol ashadı. Biznes wákilleri dizimge alıw maǵlıwmatları arqalı miynet hám de tutınıw bazarınıń jaǵdayın bahalaw, talap hám usınıslar zárúriyatın anıqlaw múmkinshiligine iye boladı. Bir sóz benen aytqanda, xalıq haqqında toplanatuǵın maǵlıwmatlar barlıq tarawlardı rawajlandırıp, mámleketti jáne de rawajlanıwına, jáhán maydanında Jańa Ózbekstannıń sonıń ishinde Qaraqalpaqstannıń jańasha túsin sáwlelendiriwshi faktor bolıp xızmet etedi.
SHIMBAY RAYONI STATISTIKA BOLIMI
